Dyskretny urok egzotyki
Modne, estetyczne, ale niekoniecznie najtańsze. Drewno egzotyczne cieszy się coraz większą popularnością w polskich domach i ogrodach. Teak, marbau, iroko i ipe – te niecodzienne nazwy kryją za sobą surowiec, który wyróżnia się nieprzeciętnymi walorami estetycznymi i użytkowymi, wymaga jednak szczególnej ochrony. Doradca techniczny firmy Altax, Andrzej Wójcik, podpowiada, jak dbać o drewno egzotyczne, żeby cieszyło oczy długie lata.
Z badania społecznego*, przeprowadzonego na zlecenie Altax wynika, że 85% Polek i Polaków uważa drewno za materiał o wiele droższy niż np. tworzywa sztuczne lub metal. W rzeczywistości cena drewna może być bardzo zróżnicowana – składa się na nią kilka czynników, między innymi grubość i szerokość desek. Istotne jest też to, czy mamy do czynienia z surowcem krajowym czy egzotycznym. Cena tego drugiego jest zazwyczaj wyższa, mimo to popularność gatunków egzotycznych wciąż rośnie. Należy jednak pamiętać, że mają one zupełnie inne właściwości niż te rodzime, a tym samym – wymagają innej ochrony.
Naturalnie odporne
Pierwszą właściwością, która czyni drewno egzotyczne wyjątkowo wdzięcznym surowcem, jest różnorodność kolorów i odcieni oraz oryginalne ułożenie słojów. W palecie kolorystycznej znajdziemy barwy od bieli i ciepłych, słonecznych żółci, przez czerwienie i najróżniejsze odcienie zieleni, aż po głęboką czerń. Estetyka nie jest jego jedyną zaletą – gatunki te są bardzo wytrzymałe i twarde, a przez to odporne na uszkodzenia mechaniczne: przetarcia czy zarysowania. Większość z nich (choć nie wszystkie) jest twardsza nawet od najtwardszego krajowego gatunku – dębu.
Prócz walorów estetycznych, przy doborze drewna należy pamiętać również o walorach użytkowych. Gatunki egzotyczne spełniają tu najwyższe wymogi. Charakteryzują się naturalną odpornością na działanie grzybów, które niszczą deskę. Mają bardzo niski współczynnik pęcznienia i skurczu, są zatem w o wiele mniejszym stopniu narażone na pękanie, wyginanie i odkształcanie, niż ma to miejsce w przypadku gatunków krajowych. Egzotyczne drewno jest również bardzo odporne na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych: wody i promieni UV. Dzięki wspomnianym właściwościom idealnie sprawdzi się wszędzie, gdzie warunki nie rozpieszczają: w łazienkach, na tarasie, na schodach, jako budulec mebli ogrodowych czy małej architektury ogrodowej.
Jak chronić?
Rodzaj preparatu, jaki zastosujemy, powinien zależeć od przeznaczenia powierzchni i od tego, czy dany element drewniany będzie narażony na działanie wilgoci. Jeśli zdecydowaliśmy się na zastosowanie drewna egzotycznego w łazience lub na tarasie, do zabezpieczenia najlepiej będzie użyć oleju do drewna. Preparat wniknie w drewno, podkreślając rysunek słojów i zabezpieczając je przed wilgocią. Nie tworzy powłoki, nie będzie zatem łuszczyć się i pękać. Łatwo za jego pomocą odnowić miejscowo zużytą powierzchnię. Naruszone miejsce wystarczy przetrzeć ściereczką, tamponem lub aplikatorem nasączonym preparatem i wcierać dopóty, dopóki drewno „pije”, po czym wytrzeć jego nadmiar.
Jeśli będziemy chcieli zastosować lakier, może to wymagać większych, niż w przypadku oleju, nakładów czasu i pieniędzy. Lakier to produkt, który tworzy twardą warstwę ochronną, odporną na ścieranie i zarysowania. Niektóre gatunki egzotyczne mają jednak tak dużą ilość substancji oleistych, że wskazane będzie użycie pod lakier gruntu odcinającego, bez którego powłoka mógłby się nie utrzymać. Pamiętajmy też, że jeśli powierzchnia z biegiem lat przetrze się i zużyje, miejscowa renowacja nie będzie możliwa – konieczne będzie cyklinowanie.
* Wyniki badania „Aranżacja domu z wykorzystaniem drewna”, przeprowadzonego przez ośrodek SMG/KRC na zlecenie Altax we wrześniu 2012 r.